درام نوار نقاله یکی از اجزای کلیدی سیستم‌های نوار نقاله است که برای حمل و جابجایی انواع محصولات و مواد در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ابزار صنعتی در اشکال و اندازه‌های مختلف طراحی و تولید می‌شود و کاربرد گسترده‌ای در صنایع پتروشیمی، فولاد، داروسازی، بنادر، فرودگاه‌ها، خودروسازی و معادن دارد. درام‌ها یا همان غلطک‌های نوار نقاله نقش اساسی در حرکت و انتقال مواد ایفا می‌کنند.
غلطک‌های نوار نقاله معمولاً در ابتدا و انتهای نوار نقاله نصب می‌شوند و بسته به نیاز، به‌صورت سفارشی یا از پیش تولید شده، تهیه می‌گردند. در بسیاری از موارد، به‌خصوص در پروژه‌های خاص، ممکن است طراحی و تولید از ابتدا بر اساس مشخصات و نیازهای مشتری انجام شود. نکته‌ای که در خرید درام نوار نقاله باید به آن توجه داشت، اصالت و کیفیت ساخت آن است. این محصولات، همانند سایر قطعات صنعتی، با مشخصات فنی و مواد مختلفی عرضه می‌شوند و نوع فلز به‌کاررفته در شفت، مثل فولاد ST37، MO40 یا CK45، می‌تواند تأثیر مستقیمی بر کیفیت و قیمت نهایی داشته باشد.
برای اطمینان از انتخاب درست، توجه به نحوه ساخت و مونتاژ غلطک‌ها اهمیت بالایی دارد. کیفیت مواد اولیه، طراحی دقیق و استفاده از آلیاژهای مناسب در ساخت شفت‌ها، از جمله عواملی هستند که بر عملکرد و دوام غلطک‌های نوار نقاله تأثیر می‌گذارند.
انواع درام نوار نقاله
درام‌های نوار نقاله در انواع مختلفی طراحی و تولید می‌شوند و می‌توان آن‌ها را بر اساس نوع پوشش سطحی و نوع شفت به کار رفته، دسته‌بندی کرد. از نظر پوشش سطحی، درام‌های نوار نقاله به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند: درام‌های نقاله ساده و درام‌های نقاله با پوشش لاستیکی. درام‌های با پوشش لاستیکی نیز خود به دو نوع لاستیکی ساده و لاستیکی آج‌دار تقسیم می‌شوند که هرکدام بسته به نوع کاربرد در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند.
از منظر طراحی شفت، درام‌ها به دو نوع درام با شفت جوشی و درام با شفت تعویضی تقسیم می‌شوند. در درام‌های با شفت جوشی، شفت به وسیله‌ی جوش به درام متصل شده است، در حالی که در درام‌های با شفت تعویضی، این اتصال با استفاده از قطعات قفل‌کننده انجام می‌شود. این نوع اتصال امکان تعویض شفت را در صورت نیاز فراهم می‌کند و به افزایش عمر مفید درام و سهولت در تعمیر و نگهداری آن کمک می‌کند
درام ثابت Head Pulley
هد پولی یا درام محرک که غلطکی است که در ابتدای کانوایر نصب شده و قدرت و نیروی چرخش خود را از یک الکتروموتور و گیربکس دریافت کرده و به آن‌ها متصل است، دارای طراحی خاص و استانداردهای خاصی در ساخت است. در ساخت این غلطک از پلاستیک (Rubber) استفاده می‌شود تا اصطحکاک افزایش یافته و از آسیب به تسمه و نوار نقاله بکاهد.
در غلطک ابتدایی، شفت آن از یک سمت به الکتروموتور دستگاه متصل است. بنابراین با روشن شدن موتور، شفت و بدنه غلطک شروع به گردش می کند. از طریق نیروی اصطحکاک و درگیر شدن سطح غلطک با سطح زیر تسمه نقاله، باعث گردش آن می‌شود.
درام متحرک Tail Pulley
برای جدا کردن گشتاور شفت و بدنه در غلطک هرزگرد، از بلبرینگ استفاده می‌شود. به این صورت که شفت از دو طرف و پشت درپوش‌های داخل بلبرینگ قرار گرفته و به دلیل اینکه از شفت و بدنه جداست، با چرخش آن‌ها می‌تواند ثابت بوده و یا در جهت مخالف بچرخد.
این نوع درام در کانوایر نقش راهنما و هدایت کننده تسمه به مسیر شروع حرکت را دارد و با استفاده از دو یاتاقان بلبرینگ در قالبی هرزگرد کاربرد دارد. حرکت درام متحرک در مسیر برگشت به این صورت است که شفت غلطک انتهایی در پشت درپوش‌ها در بلبرینگ قرار دارد و عموما با استفاده از مهره روی شاسی (بدنه) دستگاه ثابت می‌شود. اما بدنه غلطک که با تسمه نقاله درگیر است شروع به گردش کرده و با گردش آن باعث حرکت نوار نقاله به سمت نقطه ابتدایی و در واقع مسیر بازگشت می‌شود.
اجزا و ساختار غلطک نوار نقاله
غلطک یا درام نوار نقاله یکی از اجزای کلیدی در سیستم کانوایر به‌شمار می‌رود که در ابتدا و انتهای نوار نقاله قرار می‌گیرد. تسمه نقاله (Belt) از ابتدا تا انتهای نوار به دور غلطک‌های ابتدایی و انتهایی بسته می‌شود و نقش مهمی در جابه‌جایی مواد ایفا می‌کند. درام ابتدایی که در سمت محرک قرار دارد، به‌عنوان درام ثابت (Head Pulley) شناخته می‌شود، در حالی که درام انتهایی که وظیفه پشتیبانی از حرکت تسمه را برعهده دارد، به‌عنوان درام متحرک (Tail Pulley) نامیده می‌شود.
اجزای اصلی غلطک نوار نقاله
غلطک‌های نوار نقاله از چندین جزء اصلی تشکیل شده‌اند که شامل موارد زیر هستند:
- بدنه غلطک: این قسمت استوانه‌ای شکل است و تسمه نقاله به دور آن پیچیده می‌شود.
- شفت سرتاسری: این شفت از وسط غلطک عبور می‌کند و وظیفه انتقال حرکت و تحمل وزن را بر عهده دارد.
- درپوش‌های سر و ته: این درپوش‌ها برای محافظت از اجزای داخلی غلطک و ایجاد ساختاری مقاوم به کار می‌روند.
- بلبرینگ‌ها: در برخی موارد، برای کاهش اصطکاک و افزایش عمر مفید، از بلبرینگ‌ها در غلطک‌ها استفاده می‌شود.
علاوه بر دو غلطک اصلی که در ابتدای و انتهای کانوایر قرار دارند، سایر غلطک‌ها نیز با استانداردهای مخصوصی طراحی و ساخته می‌شوند.
|
نوع درام
|
قطر (سانتی‌متر)
|
طول (سانتی متر)
|
نوع پوشش
|
کاربرد اصلی
|
|
درام محرک
|
۱۰-۳۰
|
۱۰۰-۳۰۰
|
لاستیکی/ فولادی
|
انتقال نیرو به نوار نقاله
|
|
درام متحرک
|
۱۰-۳۰
|
۱۰۰-۳۰۰
|
لاستیکی/ فولادی
|
ایجاد تنش و تکیه گاه
|
|
درام زنجیری
|
۱۵-۲۵
|
۱۰۰-۲۵۰
|
فولادی
|
انتقال مواد زنجیری
|
|
درام تخلیه
|
۱۵-۳۰
|
۱۰۰-۳۰۰
|
لاستیکی/ فولادی
|
تخلیه مواد از نوار نقاله
|
|
درام استوانه ای
|
۲۰-۵۰
|
۱۰۰-۳۰۰
|
فولادی
|
برای نوار نقاله های خاص
|
مشخصات فنی درام نوار نقاله
شفت غلطک نوار نقاله
شفت، به‌عنوان یکی از اجزای اصلی غلطک نوار نقاله، به شکل یک میله ساخته شده از فلز است. در تعاریف فنی و مکانیکی، شفت به عنوان عنصری برای انتقال نیرو یا گشتاور در سیستم‌های الکترومکانیکی استفاده می‌شود. ظاهر شفت به‌صورت میله‌ای است که قطر آن بر اساس نیاز مشتری و نوع کاربرد تعیین می‌گردد.
شفت نوار نقاله در بعضی سیستم‌ها به مقدار کم و در برخی دیگر به مقدار بیشتری استفاده می‌شود. در سیستم‌های صنعتی، شفت حرکتی چرخشی دارد که نیرو را از یک منبع به منبع دیگر انتقال می‌دهد.
متریال‌های مورد استفاده برای شفت غلطک نوار نقاله
شفت غلطک نوار نقاله با توجه به کاربرد و نیاز پروژه، از دو نوع متریال ساخته می‌شود:
- فولاد آلیاژی CK45:
فولاد CK45 یکی از پرکاربردترین فولادهای کربنی متوسط در صنعت است. این نوع فولاد با 0.45 درصد کربن ترکیب شده و به دلیل مقاومت خوب در برابر سایش و خوردگی، برای قطعات متوسط و بزرگ در دستگاه‌هایی مانند نوار نقاله مناسب است. از این فولاد در ساخت شفت غلطک‌های بزرگتر و سنگین‌تر استفاده می‌شود. - فولاد ST37:
فولاد ST37 که با سختی 170 HB شناخته می‌شود، به دلیل قیمت مناسب و نرمی بالا، به‌ویژه در پروژه‌هایی که نیاز به هزینه پایین‌تری دارند، استفاده می‌شود. این نوع فولاد نیز به دلیل قابلیت انجام عملیات حرارتی، در ساخت شفت غلطک‌ها کاربرد گسترده‌ای دارد.
درپوش‌های سر و ته غلطک
درپوش‌های سر و ته، نقش مهمی در جلوگیری از ورود گرد و غبار و عوامل مخرب به داخل غلطک ایفا می‌کنند. این درپوش‌ها علاوه بر افزایش عمر مفید غلطک، مانع از افتادن یا گیر کردن اجسام خارجی درون آن می‌شوند.
روکش‌های لاستیکی غلطک
یکی از اجزای مهم در طراحی غلطک نوار نقاله، روکش‌های لاستیکی است که به دور غلطک پیچیده می‌شود. این روکش‌ها از متریال‌های مختلفی ساخته شده و با توجه به نیاز مشتری، به‌صورت نوارهایی با ضخامت‌های متنوع (10 تا 25 میلی‌متر) بر روی غلطک‌ها قرار می‌گیرند. مقاومت این روکش‌ها در برابر خوردگی و سایش از مهم‌ترین ویژگی‌های آن‌ها است.
انواع متریال روکش‌های لاستیکی
- NBR (لاستیک نیتریل):
این نوع لاستیک مقاومت بالایی در برابر دما، سایش و خوردگی دارد و به دلیل خاصیت جهندگی بالا، در ساخت روکش غلطک‌های نوار نقاله کاربرد فراوانی دارد. همچنین، به دلیل مقاومت حرارتی مناسب، در صنایع دیگری مانند پمپ‌های سوخت و آب‌بندها نیز استفاده می‌شود. - NR (لاستیک طبیعی):
لاستیک‌های NR دارای استحکام بالا و مقاومت خوب در برابر پارگی و سایش هستند. این لاستیک به دلیل خواص مکانیکی مناسب، مانند ارتجاعی بودن و تراکم‌پذیری، در بازه دمایی -70 تا 120 درجه سانتی‌گراد کاربرد دارد.
روش‌های اتصال روکش‌های لاستیکی
برای اتصال روکش‌های لاستیکی به غلطک‌ها از دو روش اصلی استفاده می‌شود:
- روش سرد:
در این روش، روکش با استفاده از چسب به غلطک متصل می‌شود. این روش هزینه کمتری دارد اما ممکن است کیفیت روکش پایین‌تر باشد و با گذشت زمان، روکش از سطح غلطک جدا شود. - روش گرم:
در روش گرم، روکش با استفاده از دستگاه‌های اتوکلاو و تحت فشار و حرارت به غلطک متصل می‌شود. این روش کیفیت بالاتری دارد و مقاومت بیشتری در برابر سایش و حرارت فراهم می‌کند.
روش نوآورانه اتصال روکش
یک روش جدید و نوآورانه توسط مجموعه رولماکو توسعه یافته است که در آن روکش‌ها به‌صورت پرسی و با استفاده از حرارت و فشار در یک قالب مشخص به غلطک‌ها متصل می‌شوند. این روش نسبت به روش‌های سنتی کیفیت و مقاومت بالاتری ارائه می‌دهد و عمر مفید غلطک‌ها را افزایش می‌دهد.
دیواره‌های درام نوار نقاله
دیواره‌های درام نوار نقاله باید مقاومت و کیفیت بالایی داشته باشند تا در برابر شرایط سخت کاری مقاومت کنند. استفاده از ورق‌های ST37 یا متریال مشابه برای ساخت این دیواره‌ها توصیه می‌شود. ضخامت‌های استاندارد این دیواره‌ها 7، 8 و 10 سانتی‌متر است که می‌تواند بر اساس نیاز مشتری سفارشی‌سازی شود. پروسه اتصال این دیواره‌ها با جوشکاری تخصصی انجام می‌شود تا از دوام و عملکرد بهینه اطمینان حاصل شود. مقاومت در برابر خوردگی و مواد شیمیایی یکی از الزامات مهم در طراحی این قطعات است.
بلبرینگ‌ها در نوار نقاله
بلبرینگ‌ها نقش اساسی در کاهش اصطکاک و تحمل بارهای وارده بر درام نوار نقاله دارند. این قطعات از توپ‌های کوچک برای جدا کردن دو مسیر حرکتی استفاده می‌کنند، که باعث کاهش تماس سطحی و اصطکاک می‌شود. استفاده از بلبرینگ‌ها به‌ویژه در نوار نقاله‌هایی با فشار و نرخ حرکت بالا اهمیت زیادی دارد.
قفل‌کن‌های نوار نقاله
قفل‌کن نوار نقاله وظیفه تثبیت و کنترل حرکات نوار را دارد. این قطعه معمولاً از ورق‌ها و پولکی‌های استاندارد تهیه می‌شود و باید به گونه‌ای طراحی شود که بتواند در برابر تنش‌ها و فشارهای وارده مقاومت کند. در هنگام خرید قفل‌کن باید به عواملی مانند قطر شفت نوار نقاله و حداکثر گشتاور موتور الکتریکی توجه کنید.
انواع غلطک نوار نقاله بر اساس نحوه نصب
درام‌های نوار نقاله به دو دسته جوشی و شفت تعویضی تقسیم می‌شوند. در نوع جوشی، شفت به درام جوش می‌خورد و تعویض آن مستلزم جداسازی متریال جوش‌خورده است. در مقابل، در درام‌های تعویضی، شفت مانند یک پیچ به درام متصل می‌شود که به‌راحتی قابل تعویض است. نوع جوشی ارزان‌تر است اما نوع تعویضی قابلیت تعمیر و نگهداری آسان‌تری دارد.
نگهداری و تعمیر درام‌های نوار نقاله
برای افزایش عمر مفید درام‌ها، انتخاب قطر مناسب آن‌ها و توجه به عملکرد و ضخامت تسمه‌ها بسیار مهم است. استفاده از روکش‌های لاستیکی یا پلاستیکی می‌تواند مقاومت در برابر خوردگی را افزایش دهد و از آسیب به متریال‌های حمل شده جلوگیری کند. روکش‌های رابر شده در مقایسه با نوع فلزی مقاومت بیشتری در برابر فرسایش دارند
ویژگی‌های طراحی غلطک
ویژگی‌هایی مانند قطر و طول بدنه و شفت، بسته به نوع سیستم کانوایر و نیازهای عملیاتی، توسط متخصصان طراحی دستگاه مشخص می‌شود. عواملی مانند نوع گیربکس، نیروی وارده، میزان کاربری و حجم موادی که دستگاه جابه‌جا می‌کند، از جمله عواملی هستند که در طراحی دقیق غلطک‌ها تاثیرگذارند.
جنس غلطک نوار نقاله
پولی، درام یا غلطک نوار نقاله را معمولا از جنس فلز مانند فولاد معمولی ST37 می‌سازند. همچنین در پولی‌هایی با ابعاد بزرگتر بهتر است این فولاد از لوله‌های بدون جنس شافت نیز عموما از CK45 باشد. برای اتصال شافت به بدنه دستگاه، روی سر شافت یک جای خار (پین) وجود دارد و توسط دو عدد یاتاقان بلبرینگی اتصال به بدنه اتفاق می‌افتد.
تولید کننده غلتک نوار نقاله
گروه صنعتی سامان فراز، تولید کننده انواع غلتک نوار نقاله یا پولی و درام نقاله می باشد. برای ثبت سفارش این محصول، با همکاران ما در واحد فروش تماس نمایید.
