قطعات نوار نقاله

بررسی ویژگی های قطعات تسمه نقاله

 

در این مقاله ما به بررسی قطعات نوار نقاله می پردازیم. تسمه نقاله ها جزئی از سیستم‌های انتقال مواد در صنعت می باشد که تکنیک و دانش نوین در مهندسی کنترل باعث شده تا تسمه نقاله‌ها در زمره فناوری های مدرن قرار گیرند.

دامنه کاربرد آنها از صنایع متوسط همچون خطوط تولید و مونتاژ کوچک گرفته تا صنایع بزرگی همچون پتروشیمی، فولاد، خودرو سازی، صنایع دارویی، غذایی و معدنی، شن و ماسه، خط سنگ شکن و … گسترده شود. از تسمه نقاله می توان برای جابجائی مواد و قطعات به صورت افقی و یا مایل (زاویه دار) استفاده کرد.

مجموعه تسمه نقاله از دو یا چند عدد توپی (درام) که یک یا چند عدد از آنها به صورت منحرک (drive drum) و بقیه به صورت هرزگرد (snab drive) در مجموعه تسمه نقاله عمل می کنند، تشکیل یافته است. مابین این درام ها مجموعه شاسی و نیز تعدادی رولیک (rolick) قرار می گیرد.

کار حمل مواد و قطعات در تسمه نقاله ها توسط نوار (تسمه) از جنس لاستیک، پارچه، زنجیر آهنی و یا مواد به اشکال دیگر (تخته های چوبی،pvc و…) انجام می گیرد.

 

نوارنقاله (Conveyore belt)

در نقاله ها سیستم یا جزئی که اصلی ترین کار برای انتقال مواد و قطعات بین ایستگاه های کاری را انجام می دهد و سیستم نقاله نیز معمولاٌ به آن نام،نامیده می شود نوار نقاله آن است. نوارنقاله ها را می توان از لاستیک تقویت شده بوسیله الیاف، زنجیر، توری، تخته (بلوک) های چوبی یا مواد مصنوعی، رولیک و … انتخاب کرد.

لازم به ذکر است که در انتخاب نوع نوار نقاله باید مواردی همچون دمای محیط کار،شرایط محیط کار،ابعاد مواد، جنس و ساختار مواد،شرایط و نحوه ی حمل و… را در نظر داشت.

 

درام یا توپی (Drum/Pulley)

در سیستم تسمه نقاله،”نوار نقاله” روی توپی هائی سوار می شوند که بسته به شرایط می تواند حداقل دو، و در برخی مواقع چندین عدد باشد. به طوری که در صنایع معدنی تسمه نقاله ای به طول 98 کیلومتر ساخته شده که تعداد آنها به چند صد عدد می رسد.

انواع مختلف پولی های به کار رفته در نوار نقاله ها به طور عمومی عبارتند از :

• پولی متحرک (drive pulley)
• پولی برگشت (return pulley)
• پولی تغییر جهت (Change Direction Pulley)
• پولی کششی (Tension Drum)
• پولی هرز گرد (snab drum)

 

رولیک کانوایر (Rollick/Roller)

در تسمه نقاله هائی که از نوار لاستیکی برای انتقال مواد استفاده می شود انواع گوناگونی از تجهیزات برای هدایت لاستیک در مسیر مشخص استفاده می شود. که نسبت به موارد کاربرد تسمه نقاله متفاوت خواهد بود.

برای انتقال محصولات بسته بندی شده می توان از صفحات فلزی بدون بکار گیری رولیک استفاده کرد. یا اینکه تنها از رولیک و بدون لاستیک بهره برد.

ولی برای انتقال مواد فله ای لازم است تا لاستیک برای انتقال مواد به کار برده شود. چون در فاصله بین توپی ها لاستیک باید به شکل مناسب هدایت شود، از اجزائی استفاده می شود که رولیک نامیده می شود.

رولیک ها در ابعاد، اندازه ها و اشکال مختلفی تولید می شوند. هنگام انتخاب باید توجه داشت عمر مفید در هنگام کار رابطه مستقیم با نحوه ساخت دارد.

مورد دیگر اینکه آیا هنگام ساخت، مکانیزمی برای تعمیرات احتمالی و اینکه در مقابل آب و گرد و غبار غیر قابل نفوذ باشد به کارگرفته شده است یا نه.

رولیک ها در دو گروه قابل تعمیر و یکبار مصرف، و از نظر محل به کار گیری رولیک ها به گروه های اصلی زیر تقسیم می شود.

از دیگر قطعات نوار نقاله می توان به موارد زیر اشاره نمود.

 

رولیک رفت (Ruller)

رولیک های رفت به عنوان اجزائی که وزن اصلی بار انتقالی روی آنها قرار می گیرد نسبت به انواع دیگر،هم مقاوم تر و هم با طول عمر بیشتری طراحی و تولید می شود.

 

رولیک برگشت (Return Roller)

برای هدایت نوارنقاله (در برخی موارد به عنوان پاک کن لاستیک) از رولیک های برگشت استفاده می شود.

 

رولیک راهنما (Guide Rulle)

برخی مواقع اتفاق می افتد که لاستیک نوار نقاله در مرکز تسمه نقاله قرار نمی گیرد. در این مواقع از رولیک راهنما در فواصل مناسب استفاده می شود.

 

رولیک ضربه گیر (Inpact Ruller)

برای جلوگیری از آسیب دیدن لاستیک نوار نقاله در محل های ریزش مواد از رولیک های دارای حلقه های لاستیکی استفاده خواهد شد. این کار باعث افزایش عُمر لاستیک در برابر لهیدگی خواهد شد.

 

پاک کن (Cleaner)

در موارد حمل مواد معدنی به صورت فله ای کاربرد دارد. ذرات ریز مواد به لاستیک می چسبد که به منظور تمیز کردن لاستیک انواع پاک کن ها استفاده می شود.

پاک کن ها در موقعیت های متفاوت و برای پاک کردن سطح داخلی و خارجی لاستیک به کار برده می شوند. سیستم پاک کن می تواند به صورت تسمه لاستیکی و یا به حالت ترکیبی از رولیک و پاک کن باشد.

 

کاور (Cover)

برای دور نگهداشتن مواد از بارش باران و برف که ممکن است مشکلاتی را برای ما بوجود آورد. همچنین برای محافظت لاستیک در مقابل نور خورشید در مناطق روباز و تشعشعات زیان بار آن از پوشش (کاور) استفاده می شود.

جنس کاور می تواند از ورق های آهنی و یا در مواقعی از مواد غیر فلزی و انعطاف پذیر باشد.

 

سرعت تسمه نقاله

مدت زمانی که طول می کشد تا نوار نقاله بتواند محموله را از نقطه الف به نقطه ب برساند. این امر رابطه مستقیمی با اندازه و شکل محموله و نوع تسمه بکار رفته در نوار نقاله (زنجیری، لاستیگی، توری و …) دارد.

 

عرض تسمه نقاله

در نوار نقاله هایی که از تسمه نقاله استفاده شده، عرض تسمه نقاله به عرض نوار استفاده شده در آن اطلاق می شود.

 

شاسی

تمام تجهیزات ذکر شده در موارد فوق بر روی سازه ای نصب می شود. این سازه می تواند در اشکال و فریم های گوناگون و با استفاده از پروفیل های آهنی ساخته شود.

انتخاب نوع شاسی به آیتم های زیادی بستگی دارد. ساخت آن مستلزم دانش و مهارت در زمینه اتوماسیون های صنعتی می باشد.